Co siać w listopadzie?
Listopad wcale nie musi oznaczać końca prac ogrodowych! Chociaż większość roślin przygotowuje się do zimowego odpoczynku, nadal można siać niektóre warzywa i zioła – zarówno w ogrodzie, jak i na domowym parapecie. Dzięki odpowiedniemu planowaniu i doborowi roślin, można cieszyć się własnymi uprawami nawet zimą!
W skrócie:
- Rośliny do wysiewu w gruncie:
- Czosnek ozimy
- Szpinak (odmiany zimowe)
- Rukola (przy ciepłym listopadzie)
- Rośliny do wysiewu pod osłonami (szklarnia/tunel):
- Sałata
- Rzodkiewka
- Szczypiorek
- Koper
- Pak choi
- Mizuna
- Rośliny do wysiewu na parapecie:
- Bazylia
- Szczypiorek
- Pietruszka naciowa
- Rzeżucha
- Kiełki
- Mikroliście
Siew w gruncie – ostatni dzwonek przed zimą
Listopad to ostatni moment, kiedy można siać rośliny bezpośrednio do gruntu. W tym okresie sprawdzą się przede wszystkim odmiany ozime, które są odporne na niskie temperatury. Szczególnie polecany jest czosnek ozimy, który właśnie teraz najlepiej zasadzić. Warto też pomyśleć o wysiewie szpinaku – odmian zimowych, które świetnie znoszą przymrozki. Jeśli listopad jest stosunkowo ciepły, można też zaryzykować wysiew rukoli. Te warzywa zdążą wypuścić pierwsze listki przed nadejściem mrozów, a wczesną wiosną szybko rozpoczną wzrost.
Uprawa pod osłonami – przedłużamy sezon
Znacznie więcej możliwości daje uprawa pod osłonami. W szklarni lub tunelu foliowym można siać sałatę, rzodkiewkę, szczypiorek czy koper. Istotne jest zapewnienie roślinom odpowiedniej temperatury – minimum 5-10°C. W przypadku spadku temperatury, warto zastosować dodatkowe zabezpieczenie w postaci agrowłókniny. Pod osłonami świetnie sprawdzą się też różne odmiany azjatyckich warzyw liściowych, jak pak choi czy mizuna. Te rośliny są stosunkowo odporne na chłód i szybko rosną, dzięki czemu można cieszyć się świeżymi warzywami nawet zimą.
Uprawa na parapecie – świeże zioła przez cały rok
Listopad to doskonały moment, aby rozpocząć uprawę ziół na parapecie. W doniczkach świetnie będą rosły: bazylia, szczypiorek, pietruszka naciowa czy rzeżucha. Należy zapewnić roślinom odpowiednią ilość światła – w listopadzie dzień jest krótki, więc czasem warto wspomóc się dodatkowym oświetleniem. Na parapecie można też uprawiać kiełki i mikroliście – to świetne źródło witamin w okresie zimowym. Do ich uprawy wystarczy płaska tacka i odpowiednie nasiona. Pierwsze zbiory będą możliwe już po kilku dniach!
Przygotowanie nasion do wiosennych zasiewów
Listopad to również dobry czas, aby pomyśleć o wiośnie. Niektóre nasiona wymagają stratyfikacji, czyli okresu chłodu, aby lepiej kiełkować. Można teraz wysiać je do doniczek i wystawić na zewnątrz lub przechować w lodówce. Dotyczy to głównie roślin ozdobnych i ziół wieloletnich. To też dobry moment, aby przejrzeć i uporządkować zapasy nasion, sprawdzić ich termin ważności i zaplanować wiosenne nasadzenia. Warto stworzyć szczegółowy plan siewów, który pomoże efektywnie wykorzystać przestrzeń w ogrodzie w nadchodzącym sezonie.
Istotne aspekty podczas siewu
Podczas listopadowych siewów szczególnie ważny jest monitoring warunków pogodowych. Należy sprawdzać prognozy, szczególnie pod kątem zapowiadanych przymrozków. Istotne jest też odpowiednie nawodnienie – jesienią ziemia często jest naturalnie wilgotna, ale podczas suchych okresów nie można zapominać o podlewaniu. Wszystkie rośliny wysiane w listopadzie wymagają starannego przygotowania podłoża – powinno być ono spulchnione i wzbogacone kompostem. Warto również odpowiednio oznakować miejsca siewu – ułatwi to wiosenne prace w ogrodzie.
